หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
231
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 231 เพราะผนวกบุญกิริยาวัตถุ ๓ อย่าง มีปัตติทานเป็นต้นนอกนี้เข้าใน บุญกิริยาวัตถุทั้ง ๓ ด้วยอำนาจทาน ศีล และภาวนา ด้วยประการ အာ อย่างนี้
ในหน้าที่ 231 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา กล่าวถึงการผนวกบุญกิริยาวัตถุ ๓ อย่าง ได้แก่ ปัตติทาน โดยอำนาจของทาน ศีล และภาวนา. ที่กล่าวถึงรูปาวจรกุศลว่ามีลักษณะเป็นมโนกรรมอย่างเดียว
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
232
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 232 ที่เว้นจากเจตนาอันสหรคตด้วยอุทธัจจะ ๆ มีคำถามว่า "อันเหตุอะไร ในคำนี้ว่า "อกุศลธรรมที่สหรคต ด้วยวิจิกิจฉา แม้ทุรพลกว่าอกุศลกรรมทั้ง
ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี พบว่าพูดถึงอกุศลธรรมที่สหรคตและกรรม มีการเจาะลึกถึงความหมายอันซับซ้อนของกรรมแต่ละประเภท โดยเฉพาะการเว้นจากเจตนาที่ไม่ส่งผลให้เกิดปฏิสนธิ เช่น อกุศลกรรมที่สหรคตด้วยวิจิกิจฉาและอุท
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
233
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ဆ ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 233 เพราะว่า มรรคเบื้องบน ๓ อย่าง พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสเรียกว่า "ภาวนา" เพราะเป็นไปในพระนิพพานอันมรรคที่ ๑ เห็นแล้ว ด้วย อำนาจภาวนาฯ
งานเขียนนี้ เซียนท่านได้อธิบายถึงแนวคิดอันเกี่ยวข้องกับอภิธัมมหาสังสารในมุมมองของกรรมและธรรม โดยเฉพาะว่าด้วยมรรคเบื้องบน ๓ อย่าง ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสถึง 'ภาวนา' ซึ่งเกี่ยวพันกับการเห็นพระนิพพานแล
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 234
234
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 234
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 234 ทั้งหลาย พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสไว้แล้วในหมวดธรรมอันทัสสนะ พึงละ อย่างนี้ว่า "ราคะ โทสะ โมหะ และกิเลสที่รวมอยู่แห่งเดียว กันกับราคะเ
ในหน้าที่ 234 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี พบว่าพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสถึงธรรมอันทัสสนะที่ควรละ โดยเฉพาะราคะ โทสะ โมหะ และกิเลส อีกทั้งการภาวนาเกี่ยวกับจิตตุปบาทที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ ซึ่งการตรัสเช่นนี้ชี้ให้เ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
235
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 235 สหรคตด้วยอุทธัจจะนี้ พระผู้มีพระภาคทรงยกขึ้นไว้ ไม่ได้หมายถึงการ ให้ปฏิสนธิเลย โดยที่แท้ ทรงยกขึ้น หมายถึงวิบากในปวัติกาล" ฯ อนึ่ง
เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี เกี่ยวกับเจตนากรรมที่สหรคตด้วยอุทธัจจะและผลกระทบที่เกิดขึ้น โดยเจตนากรรมที่อยู่ในภาวะที่แตกต่างกันจะไม่สามารถให้ปฏิสนธิได้ เป็นการชี้แจงมติเกี่ยวกับกา
การวิเคราะห์เจตนากรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
236
การวิเคราะห์เจตนากรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 236 ขึ้นไว้ในปฏิสัมภิทาวิภังค์ และเพราะในคัมภีร์ปัฏฐาน ทรงหมายเอา ความไม่มีวิบากในปฏิสนธิอย่างเดียว จึงมิได้ทรงยกภาวะแห่งกรรม- ปัจจัยที
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์และพิจารณาเกี่ยวกับเจตนากรรมที่มีความสืบเนื่องในอภิธัมมัตถสังคหบาลี และชี้ให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่างเจตนากรรมที่มีผลและไม่มีผล โดยระบุว่าพระอาจารย์พุทธมิตและอาจารย์อีกหลาย
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
237
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 237 ข้าพเจ้ามิได้กล่าวไว้ในวรรณนาน ๆ คำนั้น ๆ ทั้งหมด บัณฑิตพึง ทราบตามนัยที่อาจารย์ทั้งหลายกล่าวไว้แล้ว ในปกรณ์ชื่อปรมัตถมัญ ชุสาเป็นต
เนื้อหาในบทนี้สำรวจการทำงานของอกุศลกรรมและผลที่เกิดขึ้นในชีวิต โดยใช้กรณีศึกษาต่าง ๆ เช่น การพบเจอพระมหาโมคคัลลานเถระ รวมถึงคำสอนของพระพุทธเจ้าเกี่ยวกับการผลกรรมที่เกิดจากอกุศลกรรมและการอธิบายอำนาจของ
การศึกษาเกี่ยวกับกรรมและวิบากในพระอภิธรรม
238
การศึกษาเกี่ยวกับกรรมและวิบากในพระอภิธรรม
เป็นเครื่องสำรอกกาม ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 238 ไม่ประกอบด้วยการยังวิญญาณอันเป็นวิสัยแห่ง กามตัณหาให้เกิด และเหตุที่กุศลจิตฝ่ายมหัคคตะและโลกุตตระมีผล แม้นกันโด
เนื้อหานี้กล่าวถึงการศึกษาในพระอภิธรรม โดยเฉพาะในเรื่องกรรมและวิบาก ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับกุศลจิตและความเป็นไปในโลกแห่งกามตัณหา ชี้ให้เห็นว่ากรรมที่ดีอาจมีผลกระทบตามมาในหลายชาติ ในขณะที่กรรมชั่วสามาร
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 239
239
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 239
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 239 [อธิบายตเหตุกทุเหตุกกรรมชักปฏิสนธิมาได้และไม่ได้ ก็เพราะญาณเป็นปฏิปักษ์ต่อโมหะ หรือต่ออกุศลธรรมทั้งปวง อันเป็นนิมิตแห่งวิบัติของคนบ
เนื้อหาในหน้านี้เกี่ยวกับความแตกต่างระหว่างติเหตุกรรมและทุเหตุกรรม บทบาทของญาณที่เป็นปฏิปักษ์ต่อโมหะ และอิทธิพลของกรรมในชีวิตมนุษย์ โดยพูดถึงการสร้างสรรค์หรือทำลายอันเกิดจากกรรมที่สัมปยุตด้วยญาณ และกา
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
240
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 240 ปฏิสนธิขณะแห่งกุศลกรรมว่า "เมื่อความถึงพร้อมด้วยคติมีอยู่ เมื่อ กุศลกรรมจึงให้ปฏิสนธิเป็นญาณสัมปยุต วิบากเป็นญาณสัมปยุตย่อม เกิดขึ้
ในหน้า 240 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีมีการกล่าวถึงปฏิสนธิขณะแห่งกุศลกรรม และสิ่งที่เกี่ยวข้องกับญาณสัมปยุต โดยชี้ให้เห็นว่ากุศลกรรมเป็นปัจจัยที่ทำให้เกิดวิบากอย่างไร มีการอภิปรายเรื่องเหตุ 6 ประการในการเก
กรรมและวิบากในอภิธัมมศาสตร์
241
กรรมและวิบากในอภิธัมมศาสตร์
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 241 กรรมอย่างเดียว เพื่อจะแสดงผลที่เห็นสม (เสมอ) ด้วยกรรม ไม่ได้ ยกความเกิดแห่งทุเหตุกปฏิสนธิขึ้นไว้ เหมือนดังที่ท่านเว้นความเกิด แห่งอ
เนื้อหานี้กล่าวถึงการแสดงผลของกรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยมุ่งเน้นที่ความเกิดแห่งทุเหตุกปฏิสนธิและความเป็นไปแห่งวิบาก ซึ่งวิบากจะเกิดจากเจตนาดวงเดียวที่มีมากถึง ๑๖ อย่าง ทั้งในกรรมที่เป็นกุศลและอเหตุ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 242
242
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 242
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 242 ในคาถานี้ อธิบายดังนี้ว่า "ความต่างแห่งวิบากที่เป็นสสังขาร (คือวิบากที่มีความปรุงแต่ง) ตามที่มาอย่างนี้ คือ อสังขารกุศล มี วิบากเป็
ในบทนี้มีการอธิบายความต่างของวิบากที่เป็นสสังขารและอสังขาร โดยพระอนุรุทธาจารย์ได้พูดถึงการจัดประเภทวิบากต่าง ๆ โดยใช้อำนาจกรรมและปัจจัย และระบุถึงการแสดงวิบากที่เกี่ยวข้องกับการกระทำในรูปแบบต่าง ๆ ทั้
การอธิบายปฐมฌานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
243
การอธิบายปฐมฌานในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 243 [อธิบายปฐมฌานมีอารมณ์เล็กน้อยเป็นต้น] ฌานที่ชื่อว่าปริตตะ เพราะอรรถว่า มีอานุภาพน้อย ดุจถูกตัด ถูกปั่นทอนรอนด้านฯ ที่ชื่อว่าปณีตะ เ
บทความนี้กล่าวถึงการอธิบายอารมณ์ที่เป็นปริตตฌานและประเภทของฌานต่างๆ โดยอ้างอิงถึงอาภิธัมมัตถสังคหบาลี ศึกษาเกี่ยวกับปริตตฌาน, ปณีตฌาน และมัชฌิมะ รวมถึงการแยกประเภทของฌานที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์และการเสพ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
244
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 244 ปานกลาง ชื่อว่ามัชฌิมฌาน ฌานที่บุคคลให้เกิดด้วยฉันทะเป็นต้น ที่ประณีต ชื่อว่าปณีตฌาน ดังนี้แล ฯ พอทีไม่ต้องกล่าวให้ชักช้านัก ฯ က สอ
ในคัมภีร์อภิธัมมัตถสังคหบาลีได้มีการกล่าวถึงการเจริญฌาน โดยเฉพาะมัชฌิมฌานและปณีตฌาน ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการเข้าถึงอภิญญา จากการเจริญปัญจมฌาน บุคคลสามารถพัฒนาจิตถึงขั้นวิญญาณได้ ที่สำคัญคือการทำความเข้า
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
245
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 245 เป็นต้นฯ จึงเห็นสันนิษฐานว่า "ก็สัตว์เหล่านั้น ย่อมเกิดในพวก อสัญญีสัตว์นั้น ด้วยอิริยาบถที่ตนตายอยู่ในมนุษยโลกนี้นั่นแล" ฯ [พระอนา
ในข้อความนี้มีการกล่าวถึงพระอนาคามีที่เกิดในสุทธาวาส ๕ ชั้น และการเจริญปัญจมฌานในภูมิแห่งฌานตามลำดับ ยกตัวอย่างถึงการเกิดในกามภพและการรักษาศีลเพื่อการตั้งใจมั่น นอกจากนี้ยังสอนถึงการกำหนดแน่นอนเกี่ยวก
พระอนาคามีและการเกิดในสุทธาวาส
246
พระอนาคามีและการเกิดในสุทธาวาส
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 246 พระอนาคามีทั้งหลาย ย่อมเกิดในชั้นสุทธาวาสเท่านั้น "ฯ แต่ไม่มี การกำหนดว่า "พระอนาคามีเหล่านั้น จะไม่เกิดในที่อื่น "ฯ ก็เพราะ ทำการก
บทความนี้พูดถึงการเกิดของพระอนาคามีในชั้นสุทธาวาส และการกำหนดเกี่ยวกับการเกิดต่อพระอริยะและสมาบัติ นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของการเกิดในพรหมโลก ซึ่งเป็นเรื่องที่เกี่ยวข้องกับการทำสมาธิ โดยเฉพาะในเ
อธิบายความสิ้นอายุของสรรพสัตว์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
247
อธิบายความสิ้นอายุของสรรพสัตว์ในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 247 ภวัคคพรหม หากลับมาเกิดในพรหมโลก ชั้นอื่นๆ ไม่ พระอริยเจ้าผู้ไปสู่พรหมโลก เกิดในพรหมโลกชั้นสูง ๆ ขึ้นไป ไม่เกิด ในพรหมโลกชั้นต่ำลงมา
บทความนี้นำเสนอการวิเคราะห์ความสิ้นอายุของสรรพสัตว์ตามที่ได้อธิบายในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยจำแนกประเภทความตายเป็นสามแบบ คือ อายุกขยมรณะ (ตายเพราะสิ้นอายุ), กัมมักขยมรณะ (ตายเพราะสิ้นกรรม) และอุภยักขยม
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
248
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 248 ชนผู้มีคุณมากขัดขวางแล้ว เป็นกรรมไม่สามารถในการยังอัตภาพนั้น ๆ ให้เป็นไปได้ก็ดี ชื่อว่าอุปัจเฉทกมรณะ (ความตายเพราะกรรมเข้าไป ตัดรอน
เนื้อหานี้เสนอความเข้าใจเกี่ยวกับความตายซึ่งเกิดจากกรรมที่มีผลกระทบ โดยเฉพาะในเหล่าสัตว์ที่เป็นพิเศษ เช่น สัตว์นรก ถึงแม้กรรมบางประการจะทำให้ถึงความตายได้ นักวิชาการยังพูดถึงความเกิดขึ้นแห่งความตายว่า
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
250
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 250 ที่ถูกทำในขณะนั้น ๆ บทว่า ปจฺจาสนุนมรณสฺส ความว่า (จุติจิตของ สัตว์) ผู้ใกล้จะตาย ด้วยอำนาจมีอายุประมาณ ๑ วิถี หรือด้วยอำนาจ มีอายุ
บทความนี้อธิบายถึงวิถีจิตของสัตว์ที่ประสบความตาย ซึ่งมีอำนาจแห่งกรรมและอนุสัยกิเลส โดยเน้นที่จุติจิตในที่สุดของภวังค์ พร้อมคำอธิบายเกี่ยวกับชีวิตและการเกิดในกามภพ ตามที่ท่านอาจารย์ได้กล่าวในคำสอน ข้อม
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
251
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 251 (มีได้) ไม่ผิด เพราะอวิชชาและตัณหาที่เกิดร่วมกับชวนะแม้เหล่านั้น เรียกว่าอนุสัย โดยความที่อวิชชาและตัณหาทั้ง ๒ นั้นเป็นเช่นเดียว กั
บทนี้กล่าวถึงอวิชชาและตัณหาที่สัมพันธ์กับอนุสัย โดยนำเสนอว่าทั้งสองเป็นเหตุในการเกิดของสังขาร และวิเคราะห์ว่าทั้งหมดนี้มีผลต่อการสร้างความเป็นกรรม รวมถึงอิทธิพลที่ก่อให้เกิดวิญญาณในสภาวะต่างๆ ตัณหาและ